sophiekeenanneinafrika.reismee.nl

Bijna thuis

Hoi allemaal!

We zijn weer bijna thuis! We zijn nu in Dubai waar we een aantal uren (9) moeten wachten op de volgende vlucht maar we vermaken ons prima (eindelijk, winkelen!!) De afgelopen week hebben we heerlijk gerelaxed op Zanzibar; witte stranden, blauwe (warme) zee, lekker eten en een beetje verbrand..

Leuk dat jullie ons avontuur in Afrika hebben gevolgd, bedankt voor alle leuke reacties, mailtjes, smsjes etc!

Tot snel in Nederland!

Liefs Anne en Sophieke

Tayari!

Lieve allemaal!

Zoals de titel al zegt; we zijn klaar (tayari) met ons co-schap. De tijd is ontzettend snel gegaan en het is best gek dat het nu ineens voorbij is. We hebben een super leuke en bijzondere tijd gehad in Rubya en vinden het dan ook erg jammer om hier weg te gaan.. Het vooruitzicht van Zanzibar verzacht de pijn een beetje gelukkig!

De laatste week viel het ons op (zacht uitgedrukt) dat er zoveel grote groene sprinkhanen in ons huis zaten (iew!). Toen we zondag naar de markt liepen, werd ons duidelijk dat deze grashoppers hier een delicatesse zijn! Onze buurvrouw was jaloers dat er zoveel sprinkhanen in ons huis zaten en stond te popelen om ze te komen vangen. Zo gezegd, zo gedaan; een uurtje koken, vervolgens frituren en klaar is je lekkere hapje!

De afgelopen weken hebben we natuurlijk nog hard gewerkt in het ziekenhuis op de afdelingen, Anne bij de mannen en Sophieke bij de moeders..

Sophieke op de Maternity Ward;

De afgelopen weken waren super leuk, ik voelde me helemaal thuis op de maternity ward. Kraambed problemen, zieke zwangere vrouwen, bevallingen en vaak tussendoor een spoedgeval zoals (zelf geïnduceerde) abortus, buitenbaarmoederlijke zwangerschap of nabloeding. Ook de neonaten (baby’s niet ouder dan 4 weken) worden op deze afdeling opgenomen als ze ziek zijn. In mijn eerste week kwam er een baby’tje van 3 weken met 5 grote abcessen op zijn buikje, heel zielig. Nadat deze gedraineerd waren en het kindje goed opknapte met antibiotica bleken alle testen (HIV, soa via moeder) negatief te zijn en wat bleek… ze waren om onbekende reden naar een traditional healer gegaan die heel veel kleine krasjes op de romp had gezet wat dus enorm was gaan ontsteken.. Overigens zie je heel vaak mensen met littekens op hun lichaam van de traditional healer. Ook wordt de traditional healer ingeschakeld om een abortus te induceren (is hier namelijk illegaal) wat leidt tot vaak ernstige gevallen (ontstekingen/bloedingen). Deze week was er een 18-jarige student overleden die septisch binnenkwam nadat ze eerder deze week met kruiden van de traditional healer een abortus wilde opwekken. In dit ziekenhuis kun je niet terecht voor geboortebeperking (pil/spiraaltje/implanon etc) omdat het een katholiek missie ziekenhuis is, wat erg jammer is want dat zou misschien het aantal onveilige abortussen reduceren, en ook het aantal (mega)multigravida (zwangeren die vaker dan 4x zwanger zijn geweest, hier vaak tot 10-12 keer en zelfs 14 keer) wat de nodige risico’s met zich mee brengt tijdens de zwangerschap en bevalling. (Overigens kun je wel ‘natural familyplanning’ toepassen en daarmee zelfs het geslacht ‘kiezen’!)

Anne op de mannenafdeling

Na de kinderen en zwangeren was ik er wel aan toe om wat ‘interne geneeskunde’ bij volwassenen te zien. Ik ben natuurlijk óók naar Afrika gekomen om ziektebeelden zoals HIV/Aids en Tuberculose te zien. Het waren een interessante 3 weken. Naast patiënten met HIV, Tb lagen er ook veel patiënten met “Typhoid Fever”, wat veroorzaakt wordt door het drinken van (ongekookt) water uit de rivier. De ziekte leidt o.a. tot hoge koorts en buikpijn en helaas is de bacterie die deze ziekte veroorzaakt resistent geraakt tegen veel soorten antibiotica. Zo lag er een jongen (met waarschijnlijk Typhoid Fever) die al 2 weken hoge koorts had en waarbij al verschillende soorten antibiotica waren uitgeprobeerd, maar helaas zonder verbetering. Een complicatie die vaak optreedt bij deze ziekte is een perforatie(scheur) van de darmen. Er was nog slechts één antibiotica over dat mogelijk resultaat zou hebben, maar helaas waren de ouders van deze jongen niet in staat dit medicijn te betalen. Omdat dit ons ook wel een goed doel leek hebben wij toen de medicatie gekocht. De familie was erg dankbaar, maar helaas overleed de jongen toch enkele dagen later. De enige troost is misschien dat de familie weet dat alles wat mogelijk was in dit ziekenhuis is geprobeerd…”It is in Gods hands” zeggen ze hier dan.

Wat me opvalt in het ziekenhuis is dat patiënten weinig uitleg krijgen over hun diagnose en de medicijnen die ze vervolgens moeten slikken. Ondanks de taalbarrière heb ik geprobeerd (met hulp van de nurse natuurlijk) de patiënten steeds te vertellen waarom ze zijn opgenomen, wat de uitslagen van de verschillende onderzoeken waren en welke medicijnen ze vervolgens moeten slikken. Klinkt heel logisch en in Nederland zou een patiënt niet anders verwachten, maar hier is het extra werk waar de dokter gaan tijd voor neemt of kan nemen in verband met zijn drukke programma.

Al met al heb ik een hele leerzame tijd gehad in Rubya. De beslissing om dit coschap te doen was behoorlijk spontaan genomen, maar ik ben erg blij dat ik deze keuze heb gemaakt, had mijn studie niet anders af willen sluiten!!

Laatste dag en sherehe kwa kwaheri (afscheidsfeestje)

Vrijdag was dan echt onze laatste dag in het ziekenhuis… s Morgens in de morning prayer (waar ze één van Sophiekes favoriete liedjes zongen, yes!) hebben we iedereen bedankt voor de fijne tijd en daarna voor de laatste keer aan het werk! Toen onze werkdag erop zat, moesten we meteen aan de slag met de voorbereidingen van ons afscheidsfeestje :) Boven verwachting was bijna iedereen die we hadden uitgenodigd gekomen, plus nog wat mensen van het ziekenhuis die ook wel zin in een feestje hadden! Ons binnenplaatsje was overvol en we waren al snel door onze ruim ingeslagen kratten bier heen, dus toen hebben we snel nog wat extra kratten op de pikipiki laten bezorgen! Het was super gezellig, een kleine impressie; dansende dokters, een afrikaanse ‘dj’, een dronken anesthesist (gelukkig niet on call), Kilimanjaro & Serengeti-biertjes en ‘Nederlandse’ hapjes; chocoladekoekjes, mini pizza’s en popcorn! Toen het bier dan echt op was ging iedereen tevreden en lichtelijk aangeschoten (of dronken) naar huis, een leuke afsluiter!!

Morgenochtend komen de nieuwe co-assistenten die we alles gaan laten zien en wij gaan s middags weg, donderdag hopen we op Zanzibar te liggen!!

Tutaonana! Liefs Anne en Sophieke (ook wel bekend als gouden koppel :))

Ps de mango’s vielen een beetje tegen omdat ze voor 99% uit draden bestaan ipv vruchtvlees, schijnt aan de soort te liggen.. jammer!

Ps 2. Neem een uitnodiging voor een lunch in Rubya altijd aan! Er werd zelfs een kip voor ons geslacht.

Ps 3. We waren al gewaarschuwd dat we waarschijnlijk last van een jigger (=een zandvlooi die tussen je teen en je nagel gaat zitten en eitjes gaat leggen) zouden kunnen krijgen: en inderdaad, Anne was de gelukkige, maar na een kleine operatie op de poli was hij gelukkig verwijderd.

Maembe, mvua na wabu..

Habari za baridi Uholanzi? (Hoe gaat het in het koude Holland?)

De tijd vliegt voorbij; we beginnen de komende week aan onze laatste 3 weken in het ziekenhuis, Sophieke is inmiddels 25 jaar en de eerste mango’s zijn er (eindelijk!). Afgelopen week stond er een man voor onze deur met een doos vol mango’s, papaya’s en passievruchten; of we die wilden kopen? Voor 75 ct zeggen we daar geen nee tegen! Hij had nog een papiertje in zijn zak met daarop de namen van zijn ‘Nederlandse vrienden’ (coassistenten die hier 2 jaar geleden waren), of we die ook kenden? Wij hebben ook her en der onze namen opgeschreven (mensen willen graag ‘bevriend’ zijn met wazungu) dus de komende jaren worden we niet vergeten in Rubya!

In Rubya

Vorige week zondag waren hier de verkiezingen met als gevolg dat iedereen deze week met een zwarte pink rondliep, als teken dat ze gestemd hadden. Over de uitslag hebben we nog niets vernomen hier! Hoe gaat het in Nederland trouwens met de regering??? Het postkantoor was een paar weken geleden open (!!) en dus konden we eindelijk een pakketje (Bedankt Sanne!!) en veel kaarten (bedankt!) in ontvangst nemen!!! We verwachten nog een aantal dingen (waaronder het pakketje van Anne’s moeder!), dus de komende week gaan we proberen in te breken in het postkantoor ;) Ook zijn we op bezoek geweest bij een aantal verpleegkundigen die ook hier op het ziekenhuisterrein wonen. We hadden eigenlijk verwacht dat ze net als wij een redelijk luxe onderkomen zouden hebben, maar dat viel een beetje tegen… Hun kamer(tje) was op zich prima, maar de wc (gat in de vloer) en met name keuken (een houten plank om je groenten op te bewaren en een paar kolen op een hoopje om je pannetje boven te hangen) viel erg tegen… We hebben één van de verpleegkundige al uitgenodigd om lekker pasta bij ons te komen eten!

De afgelopen weken hebben we weer hard gewerkt in het ziekenhuis want het was drukker dan ooit!

Anne op de Children Ward

Afgelopen vrijdag was toch echt de allerlaatste dag op de kinderafdeling. (jammer!) Ik ben blij dat ik na de “Maternity” nog twee weken terug ben gegaan, want elke dag was weer een uitdaging en leerzaam, maar ook wel vermoeiend. Er liggen nu twee keer zoveel kinderen als in mijn eerste weken op de kinderafdeling: ongeveer 100! In sommige bedjes liggen zelf twee kinderen en dan moeten de moeders er ook nog in slapen!! De drukte heeft vooral te maken met een kleine malaria epidemie die hier is uitgebroken. Door het kleine regenseizoen dat nu bezig is, zijn de muggen weer volop aan het voortplanten. Ook liggen er nu een aantal patientjes met hersenvliesontsteking met de bijbehorende ‘convulsies (stuiptrekkingen)’. Best heftig om te zien! Laatst was er een kindje waar ik me erg zorgen over maakte. Haar voornaamste klacht was heftige diarree, maar verder had ze geen ‘alarmsymptomen’ zoals hoge koorts of convulsies. Toch had ik er geen goed gevoel over. Aan het beleid dat was vastgesteld konden Sophieke en ik niet echt iets toevoegen. Daarom schrok ik ook extra erg toen ik de volgende dag hoorde dat ze in de vroege avond was overleden…de verpleegkundige snapte eerst ook niet wat de reden hiervan was, maar later bleek dat de moeder het kind waarschijnlijk (goed bedoeld) lokale kruiden had gegeven die niet goed waren gevallen…zo triest. Maar al met al heb ik een goede tijd gehad op de kinderafdeling en heb ik het gevoel dat ik wel iets heb kunnen betekenen op de afdeling. De laatste 3 weken ga ik naar de manneafdeling.

Sophieke op de Female Ward

Drie weken op de Female Ward (alleen vrouwen dus) zitten er alweer op. Na de kinderafdeling was het weer even omschakelen, en wat een rust! (geen huilende kindjes in iedere kamer). Net zoals op de mannenafdeling vind je hier veel verschillende ziektebeelden, maar minder trauma’s. Er is vooral veel AIDS-problematiek,en verder buikinfecties, hartfalen, longontsteking, tbc etc etc. Anders dan bij de kinderafdeling gaan de patiënten niet met z’n tweeën in één bed liggen maar worden de matrasjes gewoon op de grond gelegd, waardoor een onbeperkt aantal patiënten kan worden opgenomen. Hoewel de patiënten hier over het algemeen weinig tot geen inspraak hebben, mogen ze wel blijven als ze nog niet naar huis willen (zelfs al hebben ze alleen een blaasontsteking of lage rugpijn). Iedereen wil minstens 2 dagen blijven (en het liefst zoveel mogelijk medicijnen), anders geloven ze niet dat ze weer beter zijn (of al waren). En aan de andere kant, als de patiënt naar huis wil terwijl hij/zij nog lang niet beter is, mag de patiënt gaan zonder dat bekeken wordt of dat wel verantwoord is. Met mijn Nederlandse inslag denk ik daar natuurlijk anders over en het ging me eigenlijk niet heel slecht af om mensen te bewegen langer te blijven als dat nodig was, en mensen wel naar huis te sturen als ze onnodig matrassen bezet hielden. Een lastiger op te lossen probleem; mensen hebben vaak geen geld om naar een specialistisch ziekenhuis te gaan voor verdere diagnostiek en behandeling. In ons ziekenhuis kunnen we slechts beperkt onderzoek doen en behandelen en als het bij ons op houdt en zij geen geld hebben, houdt het voor hen ook op (soms letterlijk). Vooral cru als het gaat om aandoeningen die goed te behandelen zijn. Overigens is alle HIV- en tbc medicatie gratis, en ook zwangeren en kindjes onder de 5 jaar worden gratis behandeld, maar helaas kan natuurlijk niet iedereen gratis behandeld worden. De laatste weken sluit ik af met mijn favoriete afdeling; maternity!

Nog een update over de goede doelen: naast het malaria- en malnutritionproject hebben we ook geld besteed aan een nieuw kaartensysteem voor de patiënten. Op dit moment wordt alle medische informatie op losse kleine velletjes geschreven die aan elkaar geniet geworden waardoor vaak de helft ontbreekt (raakt los) en alles door elkaar zit. Heel onhandig en ook slecht voor de patiëntenzorg want de belangrijke voorgeschiedenis is een warboel of afwezig. Nu wilden ze graag een nieuw statusvoeringssysteem invoeren; kartonnen statussen waarin extra A4tjes voor de follow-up passen, zo’n beetje als de papieren dossiers die we in Nederland hadden voordat het elektronisch dossier werd ingevoerd. Het ziekenhuis had al één partij van deze dossiers besteld van eerder sponsorgeld maar dit waren er niet genoeg en dus lagen deze dossiers al een tijd ongebruikt in de kast. Met ons (jullie) geld is er een tweede lading dossiers besteld en worden ze begin 2011 in gebruik genomen; in onze ogen een grote verbetering! Nogmaals bedankt voor jullie bijdrage!!!

De komende weken gaan we nog hard aan de slag in het ziekenhuis, met ons verslag en presentaties en daarna gaan we genieten van een welverdiende vakantie op Zanzibar!!

Liefs uit het vooral zonnige (en warme!) Tanzania!

Tunaendelea vizuri! (het gaat goed met ons!)

It’s been a while!

4 weken geleden al weer schreven we ons vorige stukje. Inmiddels zijn we weer veel Afrika ervaringen rijker!

Het is weer een lang verhaal geworden, daarom hebben we kopjes gebruikt. Dus kies er zelf maar een paar uit!

Malaria-project:

Allereerst informatie over de projecten die we steunen met het ingezamelde geld. Zoals we vorige keer al vertelden hebben we 2 dorpjes bezocht op enkele kilometers van Rubya. De huisjes waren van zand/klei of van stenen gemaakt, met een dak van ijzeren golfplaten en de vloer bestond uit aangestampt zand met wat stro. Er werd op kolen gekookt, en de wc is een gat in de grond ergens in de shamba (bananenplantage). Erg primitief dus! De meeste mensen hier wonen op deze manier, in tegenstelling tot de mensen in Rubya, zij hebben het eigenlijk best goed (omdat ze allemaal in het ziekenhuis werken en dus wel wat geld hebben). Veel mensen hadden geen klamboe en als ze er wel één hadden was deze vaak kapot en soms zat de klamboe zelfs nog in de verpakking! Duidelijk dat er nog wat aan educatie gedaan moet worden! We hebben voor deze 2 dorpjes klamboe’s gekocht die de village health care workers gaan verspreiden. Zij zorgen ook voor de educatie en reparatie van kapotte netten.

We gaan ook geld besteden aan het malnutrition-project. Ondervoeding is hier een groot probleem, er worden vaak ernstig ondervoede kindjes binnen gebracht met allerlei bijkomende problemen en sommige overlijden zelfs. Zij moeten de eerste weken heel frequent voedingen (speciale melk) krijgen, wat langzaam opgebouwd moet worden plus allerlei medicatie. Deze melk + voedingsstoffen krijgen ze gratis van het ziekenhuis; betaald door sponsorgeld. Er is nog geld (van eerdere co-assistenten) om dit project door te laten lopen tot december, dus wij gaan ervoor zorgen dat de kindjes het komende jaar ook geholpen kunnen worden.

Vrije tijd…

Wouter (vriendje van Anne) kwam langs en we hadden een heel programma voorbereid! Een paar dagen chillen in Rubya en in de weekenden twee uitstapjes. Het eerste weekend gingen we naar Uganda om de Gorilla’s te bekijken. Het kostte ons een rib uit ons lijf om het permit te bemachtigen, maar het was dan ook een super indrukwekkende ervaring! Er zijn nog ongeveer 800 Mountain gorilla’s op de wereld en om er voor te zorgen dat deze bijzondere apen niet uitsterven worden ze beschermd in Mgahinga National Park (in het grensgebied Uganda-Rwanda-Congo). Na 2 dagen reizen zagen we de berg waar het officiële 3-landen punt is en waren we dus op de plaats van bestemming aangekomen! De volgende dag gingen we vroeg op pad, na 2 uur klimmen in een bergachtig gebied samen met de rangers (wat voor onze conditie al een aardige uitdaging was) vonden we een groep Gorilla’s. We waren allemaal sprakeloos. Wat een grote indrukwekkende dieren, vooral de silverbacks (oude mannetjes) zijn reusachtig (angstaanjagend) groot! Een uur lang mochten we de groep observeren. Dit was best spannend want de gorilla’s waren steeds in beweging en kwamen soms wel erg dichtbij (50 cm i.p.v. de minimale afstand van 5 meter) en duwden terloops een boom om… Veel te snel was het uur voorbij. Echt een aanrader voor degene die nog van plan zijn een keer dit deel van Afrika te bezoeken!! Hopelijk kunnen we foto’s op de site zetten (traag internet) want ze zijn heel gaaf!

Het tweede weekend zijn we samen met onze Amerikaanse vrienden uit Rubya naar Rubondo Island gegaan. Dit is een eiland in het Victoriameer met allerlei exotische vogels, krokodillen, hippo’s en chimpansees en maar liefst 5 giraffes en 15 olifanten (die we dus ook helaas niet gezien hebben). We hebben een avontuurlijke nachtsafari gedaan waarna we mochten slapen in ons bed vol met lake flies (duizenden kleine vliegjes).

Ziek zijn..

Helaas was Anne het weekend dat we op Rubondo Island waren ziek, dus ze heeft behalve de kamer weinig van het eiland gezien. Een dikke week eerder was Anne ook al ziek, de artsen en laborante zijn zelfs op bezoek geweest maar gelukkig bleek het geen malaria te zijn en in de stool zaten alleen een paar schimmels (onschuldig). Na een antibiotica + wormenkuur was Anne gelukkig snel weer hersteld. Sophieke is slechts één dagje ziek geweest (eten niet goed gevallen) maar is verder topfit, dus hopelijk was dit voor ons het hoofdstukje ‘ziek zijn’ in Afrika.

Gesprekken met Tanzanianen

Tanzanianen vinden het erg leuk om van alles over Nederland te horen. Laatst hadden we een interessant gesprek met Amiceth, een geneeskunde student uit Tanzania die in zijn vakantie in Rubya hospital werkt om ervaring op te doen. Wij vertelde hem dat het ons op viel hoeveel tijd mensen hier kwijt zijn met de was (namelijk alles met de hand) en koken (op kolen, en ook de rijst moet voor het koken zorgvuldig van alle steentjes worden gescheiden) Hij vroeg ons hoe wij in Nederland dan de was deden. Het verbaasde hem ontzettend dat wij in Nederland overal machines voor hadden, zelfs voor de afwas!! ?? “En hoe werkt zo’n machine dan?”….”Wauw”! Volgens Amiceth leven wij in Nederland in een paradijs.

Andere vragen die ons al gesteld zijn: “Hebben jullie in Nederland ook golfplaten daken”? En “Of er ook wildparken in Nederland zijn”. Opvallend dat ook hoog opgeleide mensen soms niet weten hoe het dagelijkse leven in Nederland er uit ziet. Over homoseksualiteit en monogamie heersen hier trouwens andere opvattingen. Het is voor een man toegestaan met meerdere vrouwen te trouwen. Hoe meer vrouwen, hoe rijker je bent! Homoseksualiteit is echter niet toegestaan. Het is in ieder geval wel een feit dat (hoe cliché ook) we het in Nederland heel goed hebben! Het leven is hier echt een stuk harder…

Andere dingen die ons zijn opgevallen:

· Op een fiets kunnen Tanzanianen bijna een complete bananenboom vervoeren.

· Een busje is nooit vol, is hij wel vol? Dan worden er nog 2 mensen bijgepropt. En zonder tenminste 1 kip is het busje niet compleet!

· Als je op de weg loopt moet je erg alert zijn, want als je niet snel op zij springt voor een bus/auto/of pikipiki(motor) kun je naar Rubya Hospital gaan. (als dat dan nog lukt…)

· Iedereen wil graag een pen (of liever nog, geld) hebben, zelfs volwassenen vragen ons of ze onze pen mogen hebben en of we niet hun opleiding kunnen betalen!?

· De assertieve patiënt moet in Tanzania nog worden uitgevonden. Patiënten krijgen regelmatig op hun kop van de verpleging en wachten geduldig (soms een paar dagen) tot ze worden geholpen…

· Het postkantoor in Rubya is NOOIT open, maar post blijft welkom!

Elke dag komen we op weg naar het ziekenhuis minstens 5 keer Matthias tegen. Dit is een zeer bijzondere man van middelbare leeftijd die denkt dat het zijn taak is het ziekenhuis (“the station” zoals hij het noemt) in de gaten te houden. Zijn 3 favoriete woorden zijn ‘process’, ‘station’ en çondition’ die hij in elke zin gebruikt. Wanneer we vertellen dat we boodschappen gaan doen zegt hij dus “Ah, OK, You are in the process of shopping. Wouter heeft trouwens zijn polo aan Matthias gedoneerd, welke hij tot nu toe elke dag heeft gedragen. Dus zo denkt Anne extra vaak aan Wouter!

Het ziekenhuis

Inmiddels zijn we in het ziekenhuis van af deling gewisseld. Sophieke staat nu op de kinderafdeling. Af en toe wordt ze gek van alles krijsende en zieke kindjes, maar Anne komt zelfs af en toe nog even kijken omdat ze geen genoeg van ze kan krijgen. Anne staat zelf nu op de Maternity (alles met zwangeren vrouwen) dus gelukkig ziet ze daar ook genoeg schattige kindjes.

Maternity

Op de maternity liggen ongeveer 35 vrouwen. Sommige zijn net bevallen (natuurlijk of d.m.v. een keizersnede) en andere hebben complicaties tijdens de zwangerschap. Ook liggen er vrouwen met een (dreigende) miskraam. Er is ook een afdeling met vrouwen die wachten tot ze gaan bevallen, soms wel een aantal weken lang. Ze komen voor een ‘safe hospital delivery’, dat wordt hier erg gepromoot om het aantal sterfgevallen onder zwangeren voor, tijdens en na de bevalling te verminderen. Wanneer er toch een moeder overlijdt moet er een speciale brief naar de regering geschreven worden met een verklaring. De vrouwen hoeven dan ook niet te betalen voor een bevalling in het ziekenhuis. Op dit moment volg ik een interessante casus: een vrouw die na haar bevalling haar buik met de dag weer zag groeien. Ze blijkt ascites te hebben (een buik vol met vocht) en deze week gaan we de oorzaak hiervan proberen te achterhalen…..

Een ander interessant geval kwam ik al tegen op de eerste dag op de maternity. Een vrouw die een aantal maanden zwanger dacht te zijn, bleek op de echo een lege baarmoeder te hebben. De oorzaak voor de steeds dikker wordende buik was dus blijkbaar niet een zwangerschap. Ze was erg verdrietig... Helaas was dit nog niet al het slechte nieuws voor haar deze dag, haar HIV test bleek positief te zijn……Gelukkig zijn er ook veel dikke buiken waar wél een gezond en heel schattig kindje uitkomt. De kindjes zijn trouwens nog heel bleek als ze net geboren worden. Pas later krijgen ze hun donkere huidskleur. Maar ze hebben al wel hun schattige kroeskrulletjes! Nog 1 week te gaan op deze afdeling. Daarna weer even twee weken terug naar de kinderafdeling.

Children’s ward

Na 4 weken mannenafdeling was het even omschakelen naar de schattige zieke kindjes. De afdeling lag behoorlijk vol, nu het regenseizoen begonnen is, komt er ook meer malaria voor. Diarree is nog steeds opname-reden nummer 1 omdat de meeste mensen hier ongekookt water uit de rivier drinken. Ik begon de ronde meestal op de IC waar de ernstig zieke kinderen liggen en dat waren soms moeilijke gevallen maar wel heel uitdagend! Het is fijn om te zien dat de vaak ernstig zieke kinderen behoorlijk snel opknappen met de juiste behandeling (malaria, hersenvliesontsteking). Het overleggen met de artsen gaat tegenwoordig ook een stuk soepeler doordat we de telefoonnummers bemachtigd hebben. Iets wat me zeker zal bijblijven is dat een klein kindje was overleden omdat ze aan de zuurstofmachine lag die het niet meer deed toen de stroom was uitgevallen (wat regelmatig gebeurt hier). Zielig hè? Deze week ben ik begonnen op de Female Ward, hier volgende keer meer over.

Zo, jullie zijn weer helemaal op de hoogte!Maar hoe is het in Nederland?Bedankt voor al jullie vorige reacties, heel leuk om te lezen!!We gaan straks proberen foto’s op de site te zetten, ook van het malaria-project. (o.a. een foto van hoe het niet moet: een klamboe gebruikt als keukenomheining…) hopen dat het lukt..!

xxx Sophieke en Anne

Daktari in Rubya

Lieve allemaal,

Inmiddels wonen we hier alweer ruim 3 weken en kunnen we wel zeggen dat we ons al aardig thuis voelen in Rubya! Iedereen die hier woont, werkt in het ziekenhuis dus inmiddels kennen we zo’n beetje heel het dorp wat erg leuk is; als we buiten zijn, komen we altijd bekenden tegen en moeten we natuurlijk dan ook een praatje maken!

Het ziekenhuis

Het ziekenhuis bevindt zich op 50 meter afstand (maximaal uitslapen!) van ons huisje en bestaat uit een aantal losse gebouwen (male ward, female ward, childrens ward, maternity en operatiekamer) die met elkaar verbonden zijn via overdekte paden (handig in de regentijd!). Daarnaast is er een polikliniek waar mensen naar toe kunnen komen (niet op afspraak, gewoon wachten op je beurt) als ze klachten hebben of ziek zijn en ook is dit een soort van eerste hulp. Verder is er een aparte kliniek voor HIV-patiënten, waar zij gecontroleerd worden en hun medicijnen krijgen. En tot slot is er een kliniek waar kinderen onder 5 jaar (groei) en zwangeren gecontroleerd worden. Er zijn 5 dokters (waarvan meestal de helft aanwezig is) en nog een aantal ‘assistent-dokters’ die een 3-jarige opleiding hebben gevolgd.

Sophieke op de Male Ward

De afgelopen weken heb ik op de Male Ward gestaan; zoals de naam van deze afdeling al zegt liggen hier alleen mannen. Er wordt geen onderscheid gemaakt in aandoeningen en daardoor liggen hier dan ook de meest uiteenlopende (en soms bizarre) dingen. Aids, tbc, meningitis, typhoid fever, (alcohol)intoxicaties, tropische darm-infecties en veel trauma’s (als we ze voorbij zien scheuren op hun pikipiki of baisekeli kijk ik daar ook niet van op!). Maar daarnaast ook veel ziekten die we in Nederlands geregeld zien zoals diabetes, hartfalen, (beklemde) liesbreuken maar dan vaak in een ernstigere vorm omdat mensen meestal (te) laat naar het ziekenhuis komen of thuis al een poging hebben gedaan de operatie zelf uit te voeren. Het is geen uitzondering om een milt (normaal gesproken niet te voelen; hier tot 14 cm onder de ribbenboog) of lever te voelen, en enorme zwellingen (beklemde (scrotale) liesbreuken/abcessen) behoren ook tot de orde van de dag. Omdat we hier maar een beperkt aantal verschillende onderzoeken kunnen aanvragen is het lichamelijk onderzoek (en anamnese) bij de patiënt heel belangrijk. Je leert daardoor om goed naar het klinisch beeld van de patiënt te kijken en van daaruit te behandelen.

Doordat er zoveel verschillende problemen liggen is het best ingewikkeld maar tegelijkertijd ontzettend interessant en leer ik heel veel. Wat ook behoorlijk wennen was dat ik meteen al veel zelfstandig moest doen, omdat er weinig artsen aanwezig waren. Na 3 weken lukt me dat inmiddels heel aardig en ben ik er bovendien goed in geworden een arts op te sporen voor overleg, wat soms ook een kunst is!

Voordeel van de mannenafdeling is dat de meeste mannen niet zo spraakzaam zijn (in tegenstelling tot vrouwen) en ik dus redelijk goed zelfstandig de anamnese in het Swahili af kan nemen (dat lukt niet meer zodra de patiënten lange antwoorden gaan geven!). Komende week blijf ik nog bij de mannen en daarna gaan Anne en ik naar een andere afdeling.

Anne op de Children Ward

Na 3 weken kan ik eindelijk zeggen dat ik een beetje gewend ben op de kinderafdeling! En dat ik het naar mijn zin heb. Eigenlijk wilde ze hier dat ik vanaf dag 1 de ronde zelfstandig zou doen, maar met mijn perfectionistische inslag is dat nogal stressvol! Met enige moeite kon ik gelukkig wat meer begeleiding krijgen. En na twee weken kwam dan toch de vuurdoop. Samen met een verpleegkundige (die goed swahili en de lokale taal Kihaya spreekt en redelijk engels) deed ik de ronde zelfstandig. Op de kinderafdeling liggen gemiddeld 40-50 kinderen. De meeste kinderen worden opgenomen met acute diarree en overgeven. Maar er zijn ook kinderen die een ernstigere ziekte hebben, zoals ondervoeding, een hersenvliesontsteking, een longontsteking of buiktyphus. Malaria komt hier niet erg veel voor, mede omdat Rubya vrij hoog ligt en ook omdat er in deze regio veel aan preventie wordt gedaan. Onder andere door middel van klamboe’s en het sprayen met insecticiden. Ook HIV ben ik tot nu toe bij de kinderen nog niet vaak tegengekomen. Maar niet alle kinderen worden automatisch getest. De belangrijkste vragen kon ik zelf in het swahili stellen. Zoals: anaharisha (heeft hij diarree) anatapika (geeft hij over) ananyonya vizuri (drinkt hij goed aan de borst). Als alles weer goed ging met het kind zei ik: nimekuruhusu (ik ontsla uw kind naar huis). Gelukkig komt het regelmatig voor dat ik kinderen weer gezond naar huis kan sturen, maar zo gaat het niet altijd. Zo werd er vrijdag een kindje op de kinderafdeling opgenomen. Ze zag erg bleek, zodat we meteen besloten het bloedgehalte te bepalen en een bloedtransfusie te regelen. Terwijl de verpleegkundige het kindje een infuus wilde geven vroeg ik me hardop af: ‘ademt dit kindje nog wel?’ Ik voelde met mijn hand naar een ademstroom en luisterde naar haar hartje. Helaas hoorde ik niets. Dit was zo onwerkelijk. Er was zojuist een kindje voor onze ogen gestorven. Een paar minuten later liep de moeder weer het lange stuk naar huis met haar kindje op de rug. Ondanks de soms trieste gebeurtenissen hou ik toch een positief gevoel over aan het werken op de kinderafdeling. Ik kan hier echt wat betekenen!

Malaria-project

Komende week gaan we 2 dorpjes bezoeken voor het malaria-project. We gaan bij de mensen thuis kijken om te zien of ze al een klamboe hebben, of deze nog goed is en of ze deze op de goede manier gebruiken. We hebben alvast nieuwe klamboe’s besteld, die na de inventarisatie worden uitgdeeld! We zijn ons ook aan het oriënteren op andere projecten want we willen ook graag nog een ander project steunen of misschien zelf iets opzetten. Hier horen jullie volgende keer meer over!

Liefs en een kus uit Rubya!

PS Is er al een kabinet in Nederland? Hier zijn 31 oktober verkiezingen en deze week kwam een groepje in geel-groen tenue tijdens de morning prayer campagne voeren; in het Swahili dus we weten nog niet precies wat de plannen zijn!

PS 2 Eén van onze kippen had een gebroken poot en heeft dit helaas niet overleefd..

Karibu Rubya

Dit keer een wat langer stukje want we hebben zoveel te vertellen,maar mocht je er niet doorheen komen is hier de samenvatting: 'Alles gaat goed!'!

We zijn in Rubya!!

Na aankomst werden we door de oude co's meteen het ziekenhuis in gesleurd om een proefronde te doen. Maandag zou ons eigen ziekenhuis avontuur beginnen, maar eerst nog weekend!

Op zaterdag gingen we met z'n 4-en ‘uiteten' bij Mama Asia, moeder van een Afrikaans gezin. Het ‘restaurant' bleek een hutje te zijn waar we in het half donker aan de tafel van de familie ons eten mochten opscheppen. Het eten was heerlijk, we waren wel een beetje verbaasd over het feit dat er op het bankje achter de eettafel een man en een kind lagen te slapen. Nadat we ons bord leeg hadden gegeten (gecontroleerd met de zaklamp) en hadden afgerekend (1€ pp) at het gezin de restjes op.

Zondag gingen we meteen met ons beste Swahili aan de slag; we moesten naar de wekelijkse markt om daar de inkopen voor de rest van de week te doen. De inwoners van Rubya zijn blijkbaar nog niet helemaal aan blanken gewend want we voelden ons behoorlijk bekeken. Kinderen begroeten ons overal met 'Wazungu!, Wazungu!'(blanke). Het assortiment bestaat met name(alleen) uit: avocado, ananas (soms), bananen (mmm!;))kool, tomaten, uien, spinazie, rijst en zoete aardappelen en kippen (levend). We verheugen ons nu al op november, het mango seizoen! Kosten voor 1 week groenten, fruit en rijst: 5€!

'Een dag uit het leven van Sophieke en Anne in Rubya Hospital'

De wekker gaat om 6.45, na een enkele snooze hebben we om 7.40 onze witte jas aan en lopen we naar het ziekenhuis om de dag te beginnen met een ‘morning prayer'(zingen en bidden in het Swahili en de belangrijke mededelingen van de dag; zo werden wij naar voren geroepen en mochten we ons in het Swahili voorstellen!). Daarna gaan we naar de overdracht waar (gelukkig in het engels) de afgelopen avond en nacht worden besproken, vervolgens gaat iedereen naar zijn eigen afdeling. Sophieke is begonnen op de ‘male ward' en Anne op de 'Childrens's ward'. Rond 11.00 uur zijn we klaar met onze ronde op de afdeling en is het officieel tijd voor Chai (thee). Wij slaan deze mierzoete thee met melk liever over en eten lekker van ons zelf gebakken brood in ons huisje. 's Middags gaan we terug naar het ziekenhuis om aangevraagde labresultaten te bekijken en zieke patiënten nogmaals te beoordelen. Vanaf volgende week zijn we van plan 's middags ook naar de polikliniek te gaan om patiënten te zien.

Ons huisje...

We voelen ons al helemaal thuis in ons huisje! Met stromend koud water en meestal stroom hebben we het heel luxe voor Tanzaniaanse begrippen. Als we warm willen douchen koken we water en vermengen dat met koud water en gooien we het met een bakje over ons heen. Koken doen we in principe op een elektrisch pitje, maar als er geen stroom is hebben we nog een back-up: op kolen koken! Op dinsdag en vrijdag komt Joanitha poetsen, kleren wassen, heerlijk brood bakken en voor ons koken. Wat een luxe! Zonder eieren zullen we ook nooit zitten want we hebben een eigen kippenhok met 4 kippen, een haan en twee kuikens! Elk ei wordt met liefde door ons ontvangen om er lekkere fritatta van te maken!

We zijn nu in Bukoba om te genieten van ons welverdiende weekend na een spannende en drukke eerste week en om boodschappen in te slaan die in Rubya niet te verkrijgen zijn (kaas!!! Pasta, afwasmiddel, knoflook, thee, boter en Anne's nieuwste verslaving honing) .

Hoe is het in Nederland? De Hollandse regenbuien hoeven we niet te missen aangezien hier het kleine regenseizoen is begonnen, maar er is ook zon! Volgende keer meer over het ziekenhuis! Fijn weekend! Liefs en xxx van ons!!

Hamna shida!! (=geen problemen, dit zegt iedere Tanzaniaan minstens 20x per dag!)

Lieve allemaal!

Zoals jullie vast wel gezien hebben staan de foto’s van onze safari erop! We zijn nu weer in Mwanza en hebben afscheid genomen van Pim-paparazzi. We hebben onszelf getrakteerd op één nachtje luxe in hotel Tilapia; aan het Victoria-meer met zwembad, zachte –schone- bedden, warme douche en heerlijk eten! Vannacht nemen we de nachtboot naar Bukoba en vanuit daaruit nog een stukje naar ons dorpje Rubya waar we weer back to basic gaan. We hebben gehoord van de co’s die er nu zijn dat de vleermuizen die in ons dak woonden vertrokken zijn dus dat is een goed begin! Volgende week beginnen we dan in het ziekenhuis, spannend!

De afgelopen dagen hebben we Marielle en Iris opgezocht in Biharamulo en hebben daar gelogeerd wat heel erg gezellig was! Ze hebben ons het ziekenhuis laten zien, we hebben wat gedronken in de plaatselijke New-Bavaria bar (=4 plastic tafels + stoelen + een drankje), door het dorp gewandeld en vooral veel gekletst!

Inmiddels zijn we al redelijk gewend hier in Tanzania. Zo kijken we er niet meer van op als we 3 uur moeten wachten op de bus en dat deze vervolgens vol wordt gepropt met mensen, bepakking en kippen. En dat op het eind van de dag alles stoffig is went ook (een beetje). We kunnen we ons inmiddels in het Swahili redden op straat, in het restaurant en op safari, nu nog onze medische Swahili-vocabulaire wat uitbreiden!

Volgende keer verhalen uit het ziekenhuis, houd ons op de hoogte van alle nieuwtjes uit Nederland!

Liefs uit Afrika!

Safari njema!

Jambo!

Hoe gaat het met jullie?

Wij zijn weer terug in de bewoonde wereld (in Mwanza, de tweede stad van Tanzania) na een super safari!

Maar eerst nog even een weekje terug in de tijd. Vanuit het dorpje bij Arusha bezochten we zaterdag en zondag Arusha National park en een Masai dorpje. In het National Park (=NP)zagen we onze eerste wilde dieren!O.a. de twiga (giraffe) en een buffel (mbogo) en vele aapjes.Big Five score staat op één!

Na 4 luxe nachten gingen we dan toch echt back tot basic! Maandagochtend vetrokken we in onze jeep, overladen met bagage én een kok en driver/guide. Het was echt een super ervaring om de dieren in hun natuurlijke omgeving te zien. In vijf dagen hebben we 4 NP's bezocht waaronder natuurlijk de Ngorongoro krater en Serengeti. Pim hebben we nu van Pim de EHBO'er omgedoopt tot Pim Paparazzi. Met zijn flitsende camera legde hij elk dier enkele honderden keren vast! Dus kijk ook zeker even op zijn site! (Er staat een link op onze site) De wc's en douches op de campings waren niet om over naar huis te schrijven dus dat doen we ook maar niet! Maarhet uitzicht en de omgeving was steedsgeweldig. Nadat we gewend waren aan alle oergeluiden sliepen we ook heerlijk in onze tentjes. (lala salama=slaap lekker)Maar een luipaard en een olifant (tembo)die rakelings langs je tentje lopen, zullen wel nooit wennen! De kok bleek een topkok te zijn! Zo kon Anne ook nu nog genieten van verse courgette-soepjes. Sophieke had wel na 1 dag genoeg van de bananen en eieren, maar helaas bleven ze komen! Op vrijdag stond de Big Five score op 5! Olifant, Leeuw, Buffel, Neushoorn en Luipaard zijn gespot.

We zijn nu in Mwanzaen zullen maandag een vriendin van Sophieke, Marielle, bezoeken in Biharamulo.

Tot snel en bedankt voor alle reacties op de eerdere berichten. Heel leuk om te lezen!

xxx Sophieke en Anne

PS Nu geen tijd meer voor foto's! Die zetten we er hopelijk donderdag op!